Ik sla mijn vrouw

Gisteravond kwam ik laat terug van hotel Mount Wilhelm. Zoals gebruikelijk zat op het pleintje even voor mijn huis een jonge vrouw met haar kleine kinderen. Voor een winkeltje verkoopt ze elke dag buai en sigaretten. Zo sprokkelt ze nog wat broodnodige kina’s bij elkaar. Overdag verzamelt zich altijd een grote groep mensen voor het winkeltje. Niet om iets te kopen, de luiken zijn meestal gesloten. Ze kaarten om geld. Het schijnt een nationale verslaving te zijn. Het is in ieder geval tijdverdrijf nummer één.

Kundiawa 'by night' vanaf m'n huis


Ditmaal kwam een mij onbekende man van een jaar of 35 op me af. Naast hem en de verkoopster met twee van haar kinderen was er niemand. De man bleek ook in Papuan Compound te wonen. Na de gebruikelijke oppervlakkige praat (you bilong we? you go antap Mount Wilhelm? you laikim Simbu?), vertelt Albert dat hij net uit de cel komt. Hij was veroordeeld voor 18 maanden, maar is om een of andere reden al na twee maanden vrij gekomen.

Onverwachts vertelt hij ook de reden van zijn gevangenschap: hij sloeg zijn vrouw en moeder. Ik weet even niet hoe te reageren. Ik besluit hem rustig zijn verhaal te laten vertellen. Huiselijk geweld komt veel voor in PNG. Cultuur en tradities verdwijnen snel volgens Albert. De man staat in de traditionele Melanesische samenleving nu eenmaal boven de vrouw. Maar de wetgeving laat geen ruimte meer voor deze hiërarchie. Als een vrouw vreemd gaat, heeft een man het recht zijn vrouw te slaan. Maar tegenwoordig, draait de man de gevangenis in.

Ik weet even niet hoe te reageren. Ik heb het al vaker meegemaakt, dat mannen openlijk over de onderdrukking van hun vrouw praten. Meestal negeer ik het. Nu heb ik het gevoel dat wanneer ik niets zeg, het lijkt alsof ik instem met zijn daden. Ga ik met hem in discussie, dan distantieer ik me van de cultuur en tradities in Papua Nieuw Guinea en breng ik Albert in verlegenheid. Dat is voor mijn integratie en veiligheid weer geen verstandige keus.

Uiteindelijk besluit ik uit te leggen hoe ik erover denk, vanuit mijn cultuur. Dat ik mijn vrouw niet zou slaan als ze vreemd zou gaan. Dat mannen en vrouwen in Nederland in principe gelijk zijn (althans zouden moeten zijn). Albert brengt hier tegenin dat hij een bruidsprijs heeft betaald voor zijn vrouw. Dus dat hij het recht heeft haar te slaan. Ik vraag hem, wat het verschil is tussen materiële bezittingen als een auto of varkens en een vrouw. Hij reageert niet echt.

Vanuit mijn ooghoeken zie ik de jonge verkoopster en een oudere vrouw, die is aangeschoven om buai te kauwen, instemmend knikken. Ze zeggen echter niets. Uit respect voor de waitman of uit ontzag jegens Albert? Ik weet het niet. De gelijkheid tussen man en vrouw lijkt nog ver weg.

Twee vrouwen uit de buurt op oudjaarsdag