Barbara

De rivier buldert. Het regenseizoen laat overal zijn sporen achter. De auto baant zich een weg door de modder. Zonder 4-wiel aandrijving kom je niet ver in Gembogl. Barbara’s grond ligt tegen de berghelling en strekt zich uit van de rivierbedding tot aan de top. Het dal is hier steil en smal waardoor het zicht niet verder reikt dan de met gras en bomen bezaaide berg aan de overkant.

Oom met huisgemaakte sjek

Vandaag is een belangrijke dag voor Barbara. Ze organiseert een grote mumu. Een mumu is de traditionele feestmaal in PNG. In een kuil worden vuurhete stenen gelegd. Daarboven komt een laag groenten, zoete aardappelen, groene bladgroenten, pompoen. Bananenbladeren dekken de groentelaag af. Versgeslachte varkens compleet met kop en ingewanden komen hier bovenop. Flink wat water op de stenen en wederom bananenbladeren sluiten het geheel hermetisch af. De komende anderhalf uur stoomt het eten heerlijk gaar.

Mmm, spareribs


Barbara is programmamanager Participation & Governance bij VSO. Ze organiseert de plaatsing van volunteers bij diverse werkgevers. Daarvoor onderhoudt ze contacten met allerlei organisaties in PNG en met de wervingskantoren van VSO, onder andere in Engeland en Nederland.

Barbara aandachtig luisterend naar de speech van de bigman

Bijna 20 schapen zijn geslacht. Deze worden verdeeld over de clangenoten. Hiermee eert Barbara haar tien jaar geleden overleden moeder. Tegelijk onderstreept ze hiermee haar voorname positie in de stam. Na meerdere jaren weg geweest te zijn om carrière te maken, bereidt ze zich nu voor om zich over enkele jaren definitief in haar geboortestreek te vestigen. Ze zal de eerste vrouw worden die de positie van bigman (burgemeester of opperhoofd) vervult. Met een bijzondere wilskracht, sociale bewogenheid en intelligentie heeft ze veranderingen teweeg gebracht, die nog niet zolang geleden in de samenleving van de hooglanden ondenkbaar leken.

Het eten is uitgestald op de grond. Er zijn vier grote stapels vlees en groenten, waarvan twee stapels vergezeld gaan van een grote hoeveelheid briefjes kina’s. De hele clan heeft dit geld bijeengebracht. Nadat een pastoor een toespraak heeft gehouden en het eten en de aanwezigen heeft gezegend met water uit een gebruikt spriteflesje, neemt Barbara het woord. Ze geeft de grootste stapel eten met veel geld aan de familie van haar moeder. Met luide huilende kreten komen de vrouwen naar Barbara om haar te omhelzen.

De verzamelde kina's voor de familie van Barbara's moeder

Als blanke VSO’ers is het een grote eer om hierbij aanwezig te zijn. Daarom is het enigszins een vreemd gevoel dat Cathelijne, Maarten en ik uitgebreid worden bedankt voor onze komst. We krijgen ook nog eens een van grote stapels eten. En een briefje van 50 Kina om onze busreis van en naar Kundiawa te bekostigen. Weigeren kan beslist niet.

Nadat de grote stapels vlees en groenten zijn verdeeld, wordt de rest van het eten verdeeld over de clan. Dat is niet eenvoudig, het vergt een grote organisatie en een secure boekhouding. Bananenbladeren zijn uitgespreid over de grond. Aan twintig stokken hangen de briefjes met de namen van de families. Nu verdeelt een aantal mannen het eten, beetje bij beetje. Het duurt ruim een uur voordat alles volgens de juist wijze is verdeeld. Niemand mag tekort komen en iedereen krijgt zijn deel naar rato van zijn bijdrage en belangrijkheid.

Het eten wordt verdeeld over alle families

Dit is het einde van de bijeenkomst. Iedereen verzamelt zijn deel van het eten in de bilum en keert terug naar huis. Samen eten is geen onderdeel van de cultuur. Thuis wordt het varken opgebakken en de groenten gekookt.