Blind vertrouwen

Bizar hoe klantonvriendelijk vliegvelden eigenlijk zijn. Iedere, fors betalende, klant wordt van top tot teen doorgelicht. Je mag niet al je spullen meenemen die je mee zou willen nemen (ieder vliegveld). Je moet je schoenen uitdoen en in een speciaal apparaat stoppen (London Heathrow), je krijgt een explosieventest, waarbij ze je shirt en je handbagage op dynamietresten testen (echt bizar! weer London), je hele tas wordt leeggehaald voor een paar kruimels Liga (Brisbane Airport, zie bericht Televisie held).

Alsof het nog niet beroerd genoeg is, moet je voor alle controles ook nog eens lang in de rij staan. Ik voel me bijna crimineel…

In Papua Nieuw Guinea doen ze dat anders. Om te beginnen hoef je niet door allerlei poortjes. Je loopt met je bagage langs de douaniers. Deze vragen je wat er in je tas zit. Je geeft netjes antwoord. In mijn geval boeken en kleren. En je lacht. Niet vergeten, heel belangrijk! En dan mag je door.

Wauw, blind vertrouwen, waar zien we dat nog?

De bagage'band' op het vliegveld van Madang

PS. Inmiddels ben ik er achter dat het zwaartepunt van de Papuase ‘security check’ bij de ingang van de vertrekhal is gesitueerd, voorafgaand aan het inchecken van je vlucht. De procedure bij deze ‘security check’ is even strikt als bij aankomst. Gebaseerd op blind vertrouwen, dus: vraag, antwoord, lach en loop door!

Eerste dagen in Papua Niugini

Half zeven, ik zit aan m’n ontbijt met tropisch fruit en koffie. De zee is vrij ruw. Naast me ligt de cursus Tok Pisin. Het is al weer m’n vijfde dag in Papua Nieuw Guinea en ik begin langzaam te wennen. Aan het klimaat, de mensen en het levensritme.

Eerst even terug. De vlucht via London, Seoul en Brisbane viel me erg mee. De twee lange stukken had ik meerdere stoelen voor mij alleen. Dus ik heb nog wat kunnen slapen. Ik heb zelfs maar één film gekeken! In Brisbane nog wel wat kleine douane perikelen gehad (zie bericht Televisie held), maar de reis verliep heel voorspoedig. Tot in Port Moresby dan ten minste… (zie bericht Self service).

Paradijs. Een ander woord heb ik er niet voor. Alle VSO’ers verblijven de eerste weken tijdens de In Country Training in de Madang Lodge. De begroeiing is uitbundig. Zwembad, bar, prachtige tuin. Overal schieten kleine gekko’s weg. Op het terras loop ik gelijk Jolanda, Laura en Maheska tegen het lijf. Zij zijn aan het ontbijt en vertellen dat ze net hun training hebben afgerond. De Pistells en ik doen waarschijnlijk in de februari met de training mee.

De eerste dagen zijn uitermate ontspannen verlopen. Gesnorkeld in een prachtig resort, gezellig uit eten geweest met VSO personeel en nieuwe volunteers, in het huisje van Jolanda (zij blijft twee jaar in Madang) gekookt en gegeten, samen naar de markt (zie bericht Markt in Madang) geweest.

Op de eerste dag heb ik m’n Papuase rijbewijs al bemachtigd. Toevallig gingen de nieuwe volunteers net hun rijbewijs afhalen. De oom van Rosemund, zij werkt voor VSO, is verantwoordelijk voor deze procedure. Maar goed ook. Anders hadden we pas in 2008 een rijbewijs kunnen krijgen. Ik denk trouwens niet dat ouders hier met hun kinderen ‘hobbel in de weg, hobbel in de weg, gat in de weg’ spelen. De wegen zijn hier zo, dat het continu hobbelen is!

De mensen zijn erg vriendelijk. Veel mensen zeggen je gedag op straat. Een deel van de mensen is minder toegankelijk. Ik ben er niet achter of het schuchterheid is of angst of boosheid… Door alle afschrikwekkende verhalen over de veiligheid in PNG heb ik me hierdoor de eerste dagen lang niet altijd op m’n gemak gevoeld. Gisterochtend besefte ik me ineens dat ik hetzelfde gevoel had als in Moskou met Joost. Door alle verhalen is je perspectief al gevormd en er hoeft maar iets te gebeuren of het bevestigt dit (onjuiste) beeld. Ik ben nog te kort in de fascinerende land om een beeld van het land te schetsen.

De komende weken zal ik wat meehelpen op het VSO kantoor. Ondertussen ga ik vast Tok Pisin leren en verder wennen. Zodra de Pistells komen, krijgen we een verkorte training en dan gaan we met z’n drieen naar Simbu. Ik heb trouwens al een huis in Kundiawa! Met drie kamers en volledig gemeubileerd.De visa procedure van de Pistells duurt al twee maanden. Zijn ze er over een week nog niet, dan ga ik vast naar Kundiawa. Ik kijk er naar uit. Tot die tijd, isi isi, noken warrie!

Markt in Madang

Een drukte van belang. Overal zitten marktlui met hun waren. Sommigen hebben slechts een klein kleedje en verkopen maar een artikel. Anderen hebben een uitgebreid assortiment. Wortels, pinda’s, courgettes, aubergines, uien, aardappelen, bananen, knoflook, gember, galanga, allerlei groene bladgroenten, en heel veel groente en fruit die ik niet ken…

Vooral de highlanders verkopen lekkere groenten. Alleen hebben de locals die gisteren net van de markt getrapt. Ze hadden de beste plaatsen op de verhoging onder het overkappinkje. Ze betaalden dan ook het meest. De andere marktlui nemen hun plaats niet in, dat is te duur! Waarschijnlijk nemen de highlanders dan ook snel weer hun plaats in.

Struinen over de markt is een goed tijdverdrijf. Ik koop een bilum, een traditioneel geweefde kleurrijke tas, en slippers. Als ik nu nog buai (betelnoot met lime: soort van softdrugs) zou kauwen en uitspugen ben ik goed op weg met integreren.

Mijn eerste buai kauwsel. Volgens de locals geen slecht resultaat...

Als we van de markt weglopen is er rumoer. Het geluid zwelt aan. Een grote groep mannen zwerft als een groepje kleine voetballertjes over straat. Niemand lijkt zich er echt om te bekommeren. Het schijnt de normale gang van zaken te zijn op vrijdag en zaterdag. Vrijdag is payday. Het geld van veel jonge mannen wordt direct aan de alcohol besteed.

Wat dat betreft verschilt PNG niet zo veel van Nederland...

Self service

“You want to make a phone call to book a hotel?”, vraagt ze met een brede glimlach. Ik kijk haar enigszins vragend aan. “Maybe you have better luck!”, voegt ze er snel aan toe. De olijke dame van Air Niugini, Papua’s nationale luchtvaartmaatschappij, overhandigt me vanachter de balie de telefoon. Na veertig uur non stop reizen zijn mijn hersenen overgestapt op een droomstand. Ik knik, glimlach en pak de telefoonlijst met hotels aan.

Een half uur geleden ben ik geland op Jackson Airport, de luchthaven van Port Moresby. Van Port Moresby zou ik doorvliegen naar Madang. In dit stadje aan de noordkust is het kantoor van VSO gevestigd. De eindstreep was in zicht. Nadat ik m’n bagage heb opgehaald (in Brisbane raadden ze me aan zelf de transfer van m’n bagage te regelen, ‘just to be sure’), hoor ik bij de check-in balie dat de vlucht geannuleerd is. Er is te weinig personeel.

“We are fully booked up”, is het standaardrecept. Ook wij kunnen geen hotel vinden. Inmiddels is ons groepje aangedikt. Allison, 29 jaar, blond haar, verloskundige uit Sydney, gaat twee weken duiken met haar vriend ten westen van Madang. Bryan, Iers type, breedgeschouderd, komt uit Perth en is technisch adviseur bij een mijnbouwproject in de highlands. Hij vliegt een dag of vier om onderzoek te doen naar een nieuw mijnproject.

Na lang zoekwerk, waarbij de Air Niugini dame inmiddels een tweede telefoon heeft ingeplugd, vinden we in gebroederlijke samenwerking een simpel hotel. We hebben geluk. Wij zijn de enigen die in de internationale aankomsthal wachten. De gestrande reizigers in de vertrekhal voor binnenlandse vluchten, moeten zichzelf zien te redden.

Het hotel ligt niet ver van het vliegveld. Overal lopen mensen. De auto stuitert over de weg vol gaten. Langs de weg verkopen mensen betelnoten, de nationale softdrugs van PNG. Mijn badkamer wordt bewoond door kakkerlakken. Met het licht aan verdwijnen ze langzaam in de voegen naast de douchebak. Op bed val ik ondanks alle nieuwe indrukken bijna gelijk in slaap. Blij dat ik eindelijk gestrekt kan. Te moe om me zorgen te maken over een paar insecten.

Televisie held

Channel 7 maakt TV opnamen voor de Australische variant van Schiphol TV. Ze volgen de stoere douaniers die op jacht zijn naar alles wat de fragiele ecosystemen van Australië uit balans kan brengen. Hout, eten en drinken vormen slechts een fractie van de lijst met spullen die je Australië beslist niet mag invoeren. Bang als ze zijn voor een nieuwe konijnenplaag.

Ik stort neer tegen een pilaar. Met uitzicht op de bagage afhaalband. Al dertig van de veertig uur reizen heb ik achter de rug. Een lief hondje snuffelt aan mijn bagage. Ik mag hem aaien.

Van boven hoor ik ineens een barse stem: “Have you got food in your bag?”. Vertwijfeld (had ik nou echt alles opgegeten? Is kauwgum ook eten?) knik ik nee. Niet overtuigd van mijn nee, snellen drie mannen toe. Voor ik het weet zijn ze mijn tas aan het leeghalen. Ik stamel dat ik ‘dry Dutch crackers’ (nee, liga’s kennen ze niet...) heb gegeten en dat er misschien wat kruimels zijn achtergebleven.

Als mijn tas leeg is, zijn ze eindelijk tevreden. Naar mijn gevoel net iets te teleurgesteld druipen ze af. M’n viervoetige maatje is al nergens meer te bekennen. Hij weet donders goed dat ‘ie me verlinkt heeft, denk ik bij mezelf.

Het zij hem vergeven, ik kom mooi op Channel 7!

Groeten aan Sinterklaas

Yoehoe, ik kan vertrekken. M'n werkvergunning en visum zijn eindelijk rond!! Aanstaande dinsdag 20 november vlieg ik, nu echt. Zeven weken wachten is best lang. Tsja, in positivo taal ben ik weer een ervaring rijker. Maar om eerlijk te zijn zag ik met angst en beven Kerst en Oud en Nieuw wel heel dichtbij komen.

Achteraf blijkt dat ook een Canadees stel nog geen visum hadden. Ook the Pistells (zo heten ze echt!) vliegen pas volgende week naar Madang. De training in taal en cultuur van Papua Nieuw Guinea is uitgesteld. Ik ben opgelucht en blij.

Helaas toch geen Sinterklaas voor mij dit jaar.
Hij komt, hij komt... maar ik ga!

The Refugee Next Door

Asielzoekers in Nederland mogen vrijwel niets doen. We zijn bang dat ze te veel integreren en dat ze concurren met Nederlanders op de arbeidsmarkt. Liever stoppen we ze weg in kazernes. In afwachting van een langslepende procedure, waar de gemiddelde Nederlander met moeite doorheen zou komen, brengen ze hun dagen door met wachten.

De afgelopen weken heb ik me een heel klein beetje kunnen verplaatsen in het wachtende leven. Het is ongelofelijk vervelend en saai om niks te kunnen of mogen doen. Gelukkig wacht ik (totnogtoe) slechts zes weken tot ik weer mag doen wat ik graag wil. Geen zes jaar.

Stel je eens voor hoe het is om op stel en sprong je leven om te gooien. Je familie en vrienden zie je misschien wel nooit meer. Je huis, auto, fiets, bed en stamkroeg moet je achterlaten. Ik kan het me nauwelijks indenken. Jij?

Als we niet opkomen voor de meest kwetsbaren in de wereld, waarvoor komen we dan nog wel op? Vrijdagavond werd in een speciaal televisieprogramma aandacht gevraagd voor de mensen in Darfur. Er keken slechts 247.000 mensen. Vrijdagavond is misschien geen handige avond. Moe van hele week werken, willen we blij het weekend in. Dan zitten we natuurlijk niet te wachten op een bak ellende.

Een paar duizend kilometer van Darfur ligt Uganda. In het Soweta Vluchtelingenkamp leven 3.000 mensen in zware omstandigheden. Een team VSO'ers heeft het project The Refugee Next Door opgezet. Het doel is om de gezondheidszorg en het onderwijs in en rond het kamp te verbeteren. Dat is namelijk hard nodig. Kijk maar eens op de website van het project voor meer informatie, foto's en filmpjes van het kamp. Het hoeft echt niet op vrijdagavond...

Wat hebben vluchtelingen in Nederland, Darfur en Uganda te maken met Papua Nieuw Guinea? Niet zo heel veel op het eerste gezicht. Behalve dan misschien dat iedereen recht heeft op een toekomst, ongeacht waar we zijn geboren. En dat ik hoop dat dit bericht daar een heel klein beetje aan kan bijdragen.

Adam

Het is de laatste weken een vast ritueel geworden. Eén keer in de week krijg ik een mailtje van Adam van de Travel Unit van VSO. Het mailtje is getiteld 'PNG - Update' of 'PNG - Further update' of als het echt spannend begint te worden 'PNG - Another update!!!! Important'.

Adam start met de mededeling dat er wederom vertraging is en dat ik een weekje later vlieg. Vervolgens legt Adam geduldig uit dat we nog steeds wachten op een fax vanuit Papua Nieuw Guinea met de 'visa clearance'. Adam - "I'm afraid that I am the bearer of bad news" - wordt er ondertussen ook een beetje moedeloos van.

Mijn favoriete onderdeel van de mail komt op het laatst wanneer Adam het nieuwe vluchtschema uiteenzet. Welke landen en steden van de wereldkaart zou ik dit keer gaan bezoeken? Stopovers in Londen, Abu Dhabi, Singapore, Bangkok, Sydney, Brisbane, Cairns, Port Moresby kwamen al voorbij. De nieuwste aanwinst van deze week is Seoul, leuk!